Dermansız Sevda: Dewreş ile Adûle

Dewreş ile Adûle; ömrünün yarısını dört duvar arasında geçirmiş bir kürt yazar ve ressamı olan Bawer FERAT tarafından yazılmıştır.

Ezidi bir genç ile Müslüman bir bey’in kızının arasındaki efsaneleşmiş umutsuz aşk hikayesini konu alan kitapta aynı zamanda o bölgede yaşayan toplumlar ve aşiretler arasındaki çatışmalardan bahsedilmektedir.

İlk olarak Evdi(Dewreş'in babası) ile Rıhme (Adûle'nin halası) arasında umutsuz bir aşk başlar. Rıhme’nin abisi Milan Aşireti’nin ağası İbrahim bey: “Ezidi birine kız vermem, toplumlar arasındaki kültürel ve dini farklılıklardan dolayı onlar bizim aileye yakışmaz” der, olaylar büyümeden Rıhme’yi başka birisiyle evlendirir ve onları ayırır. Evdi yıkılır. Kendini tapınağa kapatır, bir süre sonra geri döndüğünde hala nereye baksa Rıhme’yi görür. Ama bir türlü kavuşamaz.

Evdi, Ayşe ile evlenir ve Dewreş doğar. Aradan yıllar geçer ve Dewreş yiğit bir delikanlı olur. Bütün savaşlarda hep en öndedir, kendini herkese karşı ispatlar. Bir gün İbrahim Bey’in çadırına gider ve orda Adule’yi görmesiyle umutsuz bir aşk başlar. Adule de ondan hoşlanmıştır ama birbirlerine bunu söyleyemezler. Aşkları büyüdükçe konuşmak için bahane üretmeye başlarlar. Bir müddet sonra ikisi de birbirine aşklarını söylerler. Adule’yi İbrahim Bey’den istemeye giderler ama İbrahim Bey yine geçmişteki gibi “Ezidiye kız vermem” der. Dewreş çok üzgündür, o kadar çok sevmektedir ki Aduleyi, Adülenin dokunduğu öptüğü ne varsa o da sevip öper. Dewreş bundan sonra çözüm yolu bulmaya çalışır.

Dewreş ile Adûle efsanesi; özünde aşk olan toplumsal bir hikayedir. Devrin, bölgede yaşayan toplumlarının yaşam tarzlarından izlenimler edinmeyi sağlayan tasvirler içinde; toplumlar arasındaki kültürel farklılıkların, çıkarların, dinin, gücün nasıl aşkın önüne geçtigini parça parça hikayeler şeklinde, bir aksiyon-dram film tarzında okuyucuya aktarmıştır. Yazar, dengbejler vasıtasıyla günümüze kadar sözlü bir şekilde ulaşan bu efsaneyi romanlaştırıp sürükleyici, akıcı, sıkılmadan, merak ederek okuyacağınız bir kitap ortaya koymuş. Savaş sahneleri o kadar gerçekçi yazılmış ki; öyle bir an oluyor sanki o sahneyi yaşıyormuş gibi hissediyorsunuz.

Kısacası Dewreş ile Adûle; güzel, destansı bir romandır. Okumanızı tavsiye ederim. Dilerim, en az benim kadar severek okursunuz.

Samet BENEK